با کشت همزمان علوفه و نیشکر، فراوری علوفه کشور سه میلون تن افزایش می یابد - ذهن خاکستری

در ابتدای این نشست معاون پژوهشی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران از دو طرح کشت علوفه در کنار نیشکر و همینطور دو منظوره کردن کارخانه نیشکر به عنوان طرح هایی نام برد که اجرای پایلوت آن ها پیروزیتآمیز بوده و اجرای کامل آن ها می تواند هم به فراوری علوفه و شکر یاری نموده و هم مصرف آب را کاهش دهد.

عباس کشاورز درباره چگونگی استفاده از دورریز نیشکر به عنوان خوراک دام و طیور گفت: از آنجا که در زمان برداشت نیشکر شاخ و برگ های این گیاه مزاحم هستند کشاورزان پیش از برداشت اقدام به آتش زدن آن ها می نمایند که مسائل زیست محیطی زیادی ایجاد می نماید. در حالی که این می تواند به عنوان خوراک دام مصرف گردد.

او ادامه داد: به علاوه بعضی سال ها در زمان برداشت نیشکر هوا سرد می گردد که سرما نیشکر را خراب نموده و برداشت آن اقتصادی نخواهد بود. از آنجا که حدد 85 تا 90 هزار هکتار در خوزستان زیر کشت نیشکر است این منبع خوبی برای خوراک دام می تواند باشد.

کشاورز تاکید نمود: مهم تر از همه این ها کشت همزمان علوفه با نیشکر است. از آنجا که نیشکر یک گیاه 5 ساله است و در سال اول ساقه جان داری ندارد، کشت همزمان ذرت و علوفه باعث می گردد در سال بعدی برداشت، نیشکر کیفیت بهتری داشته باشد. طبیعی است که می توان این نیشکر سال اولی و ذرت و علوفه همراه آن را به خوراک دام اختصاص داد.

به گفته او اگر بتوان در 15 هزار هکتار از 90 هزار هکتار نیشکر خوزستان کشت همزمان ذرت و نیشکر اجرا کرد بین دو تا سه میلیون تن علوفه فراوری خواهد شد.

کشاورز با بیان اینکه در حال حاضر دو منبع علوفه ای کشور برای دام شیرده، یونجه و ذرت است گفت: کشت یونجه به تنهایی در هر هکتار 9.5 میلیارد متر مکعب آب مصرف می نماید. همینطور ذرت گیاه تابستانه است و 12 تا 16 هزار متر مکعب آب احتیاج دارد و ارزان نیست. در حالی که از نیشکر، شکر و چندین فرآورده دیگر فراوری می گردد که می توانیم در کنار آن علوفه هم بکاریم. به خصوص که اگر ملاس نیشکر را با مواد علوفه ای غنی کنیم می توان آن را برای خوراک انواع دام نیز به کار برد.

کشاورز تاکید نمود با اجرای طرح کشت همزمان ذرت و نیشکر می توان بدون مصرف آب بیشتر، حدود 3 میلیون تن علوفه به ظرفیت فراوری علوفه کشور اضافه نمود.

کشاورز در شرح طرح دیگری با عنوان دومنظوره کردن کارخانه نیشکر گفت: با هدف کاهش مصرف آب علاوه بر خوزستان در استان های ایلام، جنوب فارس، غرب کرمانشاه و گلستان کشت پاییزه چغندر قند را رواج داده ایم. آب مصرفی چغندر پاییزه یک سوم چغندر بهاره است و گاهی حتی به صورت دیم کشت می گردد. به علاوه هر یک متر مکعب آب در کشت پاییزه چغندر، 4.5 برابر کشت بهار از این محصول فراوری می نماید. اما مشکل اینجاست که در این منطقه ها کارخانه ای که بتواند چغندر را از کشاورز بخرد وجود ندارد.

او با اشاره به اجرای پیروز طرح پایلوت اصلاح کارخانه نیشکر برای استفاده از چغندر گفت: با اجرای این طرح ظرف 4 سال هم مشکل آب و هم فراوری شکر حل خواهد شد.

کشاورز تاکید نمود: اجرای این طرح ها صرفه اقتصادی دارند و احتیاج چندانی به تغییرات صنعتی در خط فراوری شکر یا برداشت نیشکر وجود ندارد. اما اجرای آن ها به سرمایه گذاری حدود 12 میلیاردی احتیاجمند است.

در ادامه امیرزاده نایب رئیس اتاق ایران با تاکید بر ضرورت تامین علوفه از محل ضایعات کشاورزی گفت: بر اساس مطالعات اجرا شده دو طرح پیشنهادی قابلیت بالایی در اصلاح الگوی کشت و برداشت محصول نیشکر و بعلاوه فراوری علوفه بدون مصرف آب بیشتر دارند. انتظار بخش خصوصی حمایت اقتصادی دولت و مجلس برای اجرای این طرح ها در سطوح گسترده است.

امیر یوسفی نایب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران هم در این نشست با بیان اینکه فراوری محصولات کشاورزی در کشور با 30 درصد ضایعات همراه است گفت: اگر در همه محصولات کشاورزی به این ضایعات بها بدهیم می توان از آن برای خوراک دام استفاده کرد. به خصوص که این ضایعات علاوه بر هدررفت آب اغلب آلودگی محیط زیست را در پی دارند.

در خاتمه شمس الدین حسینی رئیس کمیسیون جهش فراوری مجلس هم با تاکید بر اهتمام مجلس برای حمایت از فراورینمایندگان و کشاورزان گفت: قطعا نتایج این چنین جلسات که به صورت طرح محور برگزار می شوند ملموس و کاربردی خواهد بود. در کمیسیون جهش فراوری جمع بندی ما این است که پروژه های دارای مزیت و سودآوری به عنوان پروژه های پیشران انتخاب شوند و برای عملیاتی شدن آن ها در این کمیسیون اقدامات لازم را انجام دهیم.

او، کیخا نماینده سابق مجلس و عضو فعلی کمیسیون کشاورزی اتاق ایران را مامور تدوین دو طرح پیشنهادی در قالب بیزنس پلان نموده و ادامه داد: این طرح ها باید با زبان بازار سرمایه تهیه شوند و نقشه راه و ساختار اقتصادی آنها کامل روشن باشد. در این صورت می توانیم آن ها را در فاز اجرایی و عملیاتی پیش ببریم.

حسینی گفت: در حال حاضر دو هزار میلیارد تومان بودجه از محل تبصره 18 در اختیار وزارت جهاد کشاورزی است که می تواند با نرخ سود یک درصد برای سرمایه گذاری در پروژه ها استفاده کند. بنابراین ما در کشور مشکل پول نداریم بلکه مشکل اصلی برنامه ریزی و تعریف طرح ها با زبان بانکی و بازار سرمایه است.