انقلاب در باستان شناسی: کشف تکنولوژی هیدرولیک در ساخت اهرام مصر - ذهن خاکستری

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سرزمین فراعنه با تور مصر همراه باشید.

مهندسان شواهدی پیدا کردند که نشان می دهد مصریان باستان اولین هرم از هفت هرم اصلی خود را نه با یاری بیگانگان و نه با یاری موجودات ماورایی بلکه به یاری سیستم های هیدرولیک ساخته اند.

هرم جوزر (Pyramid of Djoser) یا هرم پلکانی (step pyramid) قدیمی ترین هرم از اهرام اصلی مصر که قدمت آن به 4500 سال می رسد، احتمالاً به یاری سیستم هیدرولیک ساخته شده است؛ چراکه منظره سازه، آبراه ها و معماری داخلی هرم همگی حاکی از نوعی استفاده از سیستم های هیدرولیک در آن موقع هستند.

درواقع احتمال داده می گردد که مکانیک هیدرولیک، نیروی محرکه اصلی ساخت اهرام مصر باستان بوده است. در پژوهش هایی که اخیراً انجام شده، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که هرم جوزر در سقاره مصر به شکل قابل توجهی با استفاده از مکانیک هیدرولیک ساخته شده است.

این مکانیسم هیدرولیک می توانست بلوک های سنگی بزرگ هرم را از زمین به بالا ببرد. از طرفی معماری داخلی هرم جوزر نیز با مکانیسم ارتفاع مورد احتیاج سیستم هیدرولیکی سازگار است. جالب است بدانید که محققان می گویند، استفاده مشابه از چنین کاربردی در آن مکان یا در آن موقع دیگر هرگز دیده نشده است.

محققان بر این باورند، به روشی که روش آتش فشانی نامیده می گردد، فشار آب ناشی از مکانیک هیدرولیک، بلوک های هرم را جابه جا می کردند. اگر واقعاً چنین کاربردی ثابت گردد، نشان می دهد که مصری ها بسیار قبل تر ازآنچه دانشمندان فکر می نمایند، با مکانیک هیدرولیک آشنا شده و از آن استفاده می کردند. نویسندگان می گویند: معماران باستانی احتمالاً سنگ ها را از مرکز هرم به شکل آتشفشانی با استفاده از آب بدون رسوبی که از بخش جنوبی خندق وارد می شد بالا می بردند.

بر اساس نقشه برداری از حوضچه های آبریز مجاور، محققان بر این باورند که هدف از ساخت یکی سازه های بزرگ و غیرقابل شرح سقاره که به گیسرالمدیر معروف است، دارای ویژگی های نوعی سد اصلاحی (check dam) برای گرفتن آب و رسوبات آن است.

توپوگرافی آن سوی سد حاکی از آن است که احتمالاً دریاچه ای موقت در غرب مجموعه جوزر وجود داشت و جریان آب آن به وسیله خندق ها به سمت هرم راهنمایی شده و به عنوان نیرویی برای بالا بردن سنگ ها به کار رفته است. ازآنجایی که شاخه ای از رود نیل از این منطقه می گذشت، چنین سدی می توانست یک دریاچه موقت ایجاد کند که به جابه جایی مواد و استفاده از مکانیک هیدرولیکی یاری می نماید.

محققان این طور شرح می دهند: گیسرالمدیر و بخش داخلی جنوبی خندق به عنوان یک سیستم هیدرولیک یکپارچه عمل می نمایند که کیفیت آب را بهبود می بخشند و جریان آب به کارهای عملی و احتیاجهای انسانی یاری می نماید. تیم تحقیقاتی معتقد است که آب موجود در منطقه برای برآورده کردن احتیاجهای پروژه در آن موقع کافی بود.

مصریان باستان که به پیشگامی و تسلط خود بر سیستم هیدرولیک معروف هستند؛ از این سیستم برای حمل ونقل کشتی ها و حمل سنگ های بزرگ استفاده می کردند. پژوهش اخیر راه جدیدی برای مطالعه تاریخ مصر با در نظر گرفتن استفاده از نیروی هیدرولیک برای برپایی سازه های بزرگ ساخته شده به وسیله فراعنه باز می نماید.

نکات تکمیلی:

1. تاریخچه نظریه‌های ساخت اهرام: از زمان کشف اهرام مصر، نظریه‌های متعددی درباره نحوه ساخت آنها مطرح شده است. برخی بر استفاده از نیروی انسانی و سطوح شیب‌دار تأکید داشتند، در حالی که دیگران به فناوری‌های پیشرفته‌تر اشاره می‌کردند. اما کشف اخیر سیستم هیدرولیک، دیدگاه جدیدی را مطرح می‌کند که می‌تواند بسیاری از معماهای قدیمی را حل کند.
2. مکانیزم هیدرولیک در هرم جوزر: هرم جوزر، به عنوان قدیمی‌ترین هرم از اهرام اصلی مصر، نشانه‌های قابل توجهی از استفاده از سیستم‌های هیدرولیک را نشان می‌دهد. معماری داخلی این هرم با مکانیسم ارتفاع مورد نیاز سیستم هیدرولیکی سازگار است، که نشان می‌دهد این فناوری از ابتدای ساخت اهرام مورد استفاده قرار گرفته است.
3. آتشفشان هیدرولیک: یک فناوری انقلابی: محققان از اصطلاح "آتشفشان هیدرولیک" برای توصیف مکانیسمی استفاده می‌کنند که احتمالاً برای بالا بردن بلوک‌های سنگی استفاده می‌شده است. این سیستم از فشار آب برای جابجایی سنگ‌های سنگین استفاده می‌کرده، شبیه به نحوه فوران مواد مذاب از یک آتشفشان.
4. سیستم آبرسانی پیچیده: کشف سیستم آبرسانی پیچیده در اطراف اهرام نشان می‌دهد که مصریان باستان از منابع طبیعی اطراف خود به طور هوشمندانه‌ای استفاده می‌کردند. این سیستم شامل کانال‌ها، سدها و مخازن آب بوده که برای تأمین آب مورد نیاز سیستم هیدرولیک طراحی شده بودند.
5. نقش رود نیل در ساخت اهرام: رود نیل نقش حیاتی در امکان‌پذیر کردن این فناوری داشته است. جریان آب نیل و سیلاب‌های فصلی آن منبع اصلی آب برای سیستم هیدرولیک بوده است. این ارتباط بین رود نیل و ساخت اهرام، اهمیت این رودخانه را در تمدن مصر باستان بیش از پیش نشان می‌دهد.
6. مهندسی پیشرفته در مصر باستان: این کشف نشان می‌دهد که مهندسان مصر باستان از دانش پیشرفته‌ای در زمینه هیدرولیک برخوردار بوده‌اند. آنها نه تنها توانستند سازه‌های عظیم بسازند، بلکه از اصول پیچیده فیزیک و مهندسی برای غلبه بر چالش‌های ساخت و ساز استفاده کردند.
7. تأثیر بر درک ما از تاریخ فناوری: کشف این فناوری گمشده، درک ما را از پیشرفت تکنولوژیکی در دوران باستان تغییر می‌دهد. این نشان می‌دهد که تمدن‌های باستانی قادر به توسعه و استفاده از فناوری‌های پیچیده‌ای بودند که تا به امروز ما را شگفت‌زده می‌کند.
8. چالش‌های پیش روی نظریه جدید: با وجود شواهد قانع‌کننده، این نظریه هنوز با چالش‌هایی روبرو است. برخی از باستان‌شناسان خواستار شواهد بیشتری هستند و سؤالاتی درباره چگونگی حفظ و نگهداری این سیستم‌ها در طول زمان مطرح می‌کنند.
9. تأثیر بر مطالعات آینده اهرام: این کشف می‌تواند منجر به تغییر رویکرد در مطالعات آینده اهرام شود. محققان ممکن است به دنبال شواهد بیشتری از سیستم‌های هیدرولیک در سایر اهرام و سازه‌های باستانی باشند، که می‌تواند به کشفیات بیشتری منجر شود.
10. درس‌هایی برای مهندسی مدرن: فناوری هیدرولیک مصر باستان می‌تواند درس‌های ارزشمندی برای مهندسان امروزی داشته باشد. اصول پایدار و کارآمد استفاده از منابع طبیعی می‌تواند در پروژه‌های ساختمانی مدرن مورد استفاده قرار گیرد.

سخن پایانی

کشف تکنولوژی هیدرولیک در ساخت اهرام مصر، پنجره‌ای جدید به دنیای پیشرفته مهندسی در دوران باستان باز می‌کند. این یافته نه تنها درک ما را از توانایی‌های فنی مصریان باستان تغییر می‌دهد، بلکه ما را به تفکر عمیق‌تر درباره پتانسیل‌های نهفته در فناوری‌های باستانی وا می‌دارد. همانطور که به کشف رازهای بیشتری از گذشته ادامه می‌دهیم، ممکن است درس‌های ارزشمندی برای حل چالش‌های امروز و فردا بیاموزیم.