سوغات پکن؛ یادگاری های چین، سرزمین شگفتی ها - ذهن خاکستری

امروزه از هرجای جهان که خرید کنید، از هر ده کالا، 9 تای آن در چین فراوری شده است. حال اگر بخواهید در سفر به چین سوغاتی بخرید، چه چیزی انتخاب می کنید؟ محصولات محلی و صنایع دستی یا همان چیزهایی که همه جای جهان پیدا می گردد؟

در این مطلب با تعدادی از سوغاتی های سنتی در پکن آشنا می شویم که یادآور تاریخ و فرهنگ این شهر است.

قوری های سفالی Yixing

سفال Yixing یکی از روش های سنتی ساخت قوری های مخصوص است که از قرن پانزدهم در چین رواج دارد. از این قوری برای دم کردن چای سیاه، oolong یا puer استفاده می نمایند، اما ممکن است برای تهیه چای سبز و سفید هم مورد استفاده قرار بگیرد. این قوری ها به خاطر قابلیت خاصی که در ایجاد عطر و طعم خاص در چای دارند، مورد توجه قرار دارند. از هر قوری فقط برای تهیه یک نوع چای استفاده می نمایند. برای شستن این قوری ها فقط باید از آب جوش استفاده گردد؛ چون اگر از ماده شوینده بهره ببرید، تا مدت ها بوی مواد شوینده در نوشیدنی ها حس می گردد. این قوری ها با توجه به اینکه مورد استقبال قرار دارند و محبوب هستند، قیمت بالاتری نسبت به قوری های معمولی دارند.

بطری های نقاشی شده

این بطری های کوچک در زمان های قدیم و در زمان امپراتوری Qing برای نگهداری پودر تنباکو مورد استفاده قرار می گرفتند. بعد از استقرار جمهوری خلق چین، این بطری ها دیگر فراوری نشدند. معمولا این بطری ها از جنس شیشه بودند، ولی گاهی با متریال های دیگر مثل چینی، عاج، چوب، فلز و سرامیک هم فراوری می شدند. این بطری ها به زیبایی تمام با نقاشی های دیدنی تزیین می شدند. گران ترین نوع آن ها، بطری هایی شیشه ای است که سطح داخلی آن ها نقاشی شده است. امروزه نمونه های این بطری ها برای مصارف تزیینی فراوری می گردد و در همه فروشگاه های سوغات وجود دارد. البته بطری های اصل را هم ممکن است بتوانید پیدا کنید، اما بسیار گران هستند. قیمت این بطری ها به جنس ماده سازنده آن بستگی دارد.

فانوس های کاخ پکن

این فانوس های شش وجهی، فانوس هایی تزیینی و زیبا هستند که با تکه های شیشه یا ابرشم نقاشی شده، تزیین می شوند. این فانوس ها در زمان امپراتوری مینگ، برای تزیین کاخ سلطنتی مود استفاده قرار می گرفتند. اما به مرور زمان در تمام شهر رواج پیدا کردن و حتی مردم عادی جامعه هم از آن ها برای تزیین و روشنایی خانه های خود استفاده می کردند. مردم این فانوس ها را به عنوان یک کالای لوکس در خانه های خود با دقت تمام نگه می داشتند. فانوس های رنگی را بیرون خانه آویزان می کردند تا برایشان موفقت در پی بیاورد و ارواح شیطانی را دور کند. البته این روزها چینی ها دکوراسیون مدرن را ترجیح می دهند و تقاضا برای فانوس های سنتی بسیار کاهش یافته است و این فانوس های سنتی بیشتر در فستیوال های چینی و معابد دیده می شوند.

زیورآلات چینی

زیورآلات سنتی چینی غالبا از یشم، طلا، نقره و مروارید تهیه می شوند. به خصوص نقره که کاربرد زیادی در تهیه زیورآلات داشته است. این زیورآلات را غالبا با طرح های اژدها و ققنوس می ساختند؛ اژدها به عنوان نماد امپراتور و ققنوس به عنوان نماد ملکه. رایج ترین زیرآلات چینی، انواع گوشواره است. در چین، هم مردان و هم زنان از زیورآلات استفاده می کردند تا جایگاه اجتماعی و ثروت خود را نشان دهند. امروزه انواع زیورآلات سنتی چینی با متریال های گوناگون تهیه می گردد و در بازارها مورد توجه گردشگران قرار می گیرد.

اشیای کلوازونه (Cloisonne) یا میناکاری شده

این اشیا شامل انواع قوری، فنجان، گلدان، زیورآلات و سایر وسایلی است که با تکنیک کلوازونه، تزیین می شوند. این تکنیک هنری خاص، در زمان امپراتوری یوآن در پکن رواج پیدا کرد. به مرور زمان این تکنیک، توسعه یافت و به اوج خلاقیت هنری رسید. امروزه از این تکنیک برای تزیین تندیس ها استفاده می گردد و هنوز هم در چین رواج دارد. انواع اشیای تزیین شده به این سبک از میز و گلدانم گرفته تا جعبه های تزیینی و کوشواره را می توانید بخرید.

چای چینی

چینی ها اولین کسانی بودند که برگ های چای را دم کردند و طبق افسانه ها، این کار کاملا اتفاقی به وسیله امپراتوری به نام Shennong انجام شد، زمانی که مشغول جوشاندن آب بود و یک برگ چای داخل آب افتاد. چای، یکی از مهم ترین ضرورت های زندگی چینی ها است و سابقه ای طولانی در این کشور دارد. چهار دسته بندی برای چای در چین رواج دارد؛ چای سبز، چای سفید، چای سیاه و چای اولانگ. حدودا 500 نوع جای در این کشور پیدا می گردد که بیشتر آن ها صادر نمی شوند و فقط در چین می توانید آن ها را پیدا کنید. یکی از انواع رایج چای، چای یاس است که با چای سبز یا سفید به همراه گل های یاس تهیه می گردد.

سرامیک چین

اشیا و ظروف سرامیکی از زمان های دور در چین ساخته می شدند و یکی از مهم ترین فرم های هنر چینی در نظر گرفته می شوند. از متریال های ساخت وساز گرفته تا ظروف چینی لوکش و ظریف مورد استفاده در کاخ های سلطنتی، این هنر در طول قرن های متمادی، توسعه پیدا نموده است و هر امپراتوری، تکنیک ها و سبک های جدیدی به آن افزوده است. تنوع این ظروف سرامیکی بسیار گسترده است. در پکن می توانید برترین ظروف و اشیا را با طرح های مجذوب کننده و متفاوت، بخرید.

ابریشم چین

فراوری ابریشم در چین سابقه ای طولانی دارد. در شروع از آن برای استفاده در دربار امپراتور و به عنوان تحفه ها و هدایای سلطنتی استفاده می شد. بعدها استفاده از آن توسعه یافت و یه یک کالای لوکس محبوب تبدیل شد. تقاضا برای ابریشم بسیار زیاد بود و چین تنها کشوری بود که می توانست این مقدار ابریشم را فراوری کند. به مرور زمان فراوری ابریشم در کشورهای همسایه چین هم شروع شد. امروزه می توانید برترین و مرغوب ترین محصولات ابریشمین از قبیل کوسن و کیف و پرده و سایر منسوجات را از پکن به عنوان سوغات بخرید.

تزیینات کاغذی چینی

هنر برش کاغذ سابقه ای طولانی در چین دارد. در اصل این هنر برای تزیین دربار امپراتوری از قرن هفتم تا سیزدهم مورد استفاده قرار می گرفت، اما به مرور زمان به هنری محبوب در فستیوال های چینی تبدیل شد. در اصل این برش های کاغذی دارای مفاهیم مذهبی هستند، اما امروزه از آن ها در طرح های گوناگون برای تزیین دکوراسیون استفاده می گردد. برای تزیین پنجره، دیوار، در، آینه، فانوس و جعبه های کادو می توانید از آن ها بهره ببرید. این تزیینات زیبای کاغذی قیمت بسیار پایینی دارند و معمولا با دست انجام می شوند.

کفش های پارچه ای Neiliansheng

کفش های تمام پارچه ای از قدیم به طور سنتی بین مقامات عالی رتبه چین برای قرن ها رواج داشته است. شرکت Neiliansheng که در سال 1853 پایه گذاری شده، متخصص فراوری و فروش این کفش های پارچه ای است. محصولات این شرکت مورد توجه مقامات دربار قرار داشته است. این کفش ها به خاطر روکش ساتن و درخشان و کف محکم متشکل از 32 لایه پارچه، مشهور است. در دوران امپراتوری، این کفش ها یک کالای لوکس بوده، اما امروزه به عنوان یک اثر هنری در نظر گرفته می شوند. با وجود اینکه قیمت بالاتری از سایر انواع کفش دارد، ولی در بین مردم محبوب است.

مهرهای چینی

این مهرها معمولا از سنگ، چوب، فلز و گاهی با عاج ساخته می شوند. شکل آن ها غالبا دایره یا مربع است و از جوهر قرمز برای مهر زدن با آن استفاده می نمایند. این مهرها در زمان امپراتوری شانگ ابداع و به یکی از مهم ترین بخش های فرهنگ این منطقه تبدیل شدند. در زمان های قدیم همه داد و ستدهای تجاری با این مهرها امضا و تایید می شدند و بدون آن ها، هیچ داد و ستدی امکان پذیر نبود و هیچ توافقنامه ای امضا نمی شد. حتی هنرمندان چینی هم از این مهرها برای امضا کردن آثار خود استفاده می نمایند. هر کسی می توانید از این مهرها برای خود سفارش دهد و نام خود را به کاراکترهای چینی تبدیل نموده و از آن مهر بسازد. این مهرها قیمت های مناسبی دارند اما اگر بخواهید آن را از سنگ های قیمتی سفارش دهید، گران تر می شوند.

گره های تزیینی چینی (Zhongguo Jie)

این گره های چینی، یکی از هنرهای تزیینی این کشور است که در زمان امپراتوری های تانگ و سونگ رواج پیدا نموده بود. این تزیینات زیبا، به عنوان تزیینات سنتی چینی شناخته می شوند و در زمان امپراتوری Qing به یک هنر گسترده تبدیل شده و به اوج خود رسیدند. بین سال های 1912 تا 1976، این هنر تقریبا به فراموشی سپرده شده بود اما امروزه، در مراسم مذهبی و سنتی از آن ها برای تزیین استفاده می گردد. این گره ها را به عنوان آرزوی شادی و سلامتی، به دیگران هدیه می دهند.

تزیینات دیواری با هنر خوشنویسی چینی

در چین، هنر خوشنویسی، یکی از عالی ترین هنرهایی است که به آن پرداخته می گردد و به مقدار نقاشی یا حتی بیشتر از آن، برای مردم اهمیت دارد. از زمان ابداع کاراکترهای چینی، هنر خوشنویسی در چین روزبه روز پیشرفت نموده است. امروزه خوشنویسان زیادی آثار خود را در قابل تابلوهای تزیینی عرضه می نمایند که می توانید یادگار خوبی از سفر به چین باشد. این تابلوها بسته به ابعادشان قیمت های متفاوتی دارند.

مجسمه های خمیری پکن

این مجسمه های خمیری، یکی از صنایع دستی سنتی این شهر هستند که خمیر آن ها با آرد درست می گردد و با چاقوهای کوچکی از جنس بامبو شکل می گیرند. این مجسمه ها برای اهالی چین بسیار اهمیت دارند و با وجود اینکه یک هنر سنتی هستند، هنوز هم مورد توجه قرار دارند. معمولا از آن ها برای هدیه دادن به بچه ها استفاده می نمایند و خمیر آن ها دو نوع خوراکی و غیرخوراکی دارد. در بازارچه های معابد در زمان فستیوال بهاره، می توانید انواع آن ها را بخرید.

لباس های سنتی چینی

لباس های سنتی چینی درست مثل فرهنگ عامه، از یک دودمان به دودمان دیگر تغییر نموده است. در جریان این تغییرها، لباس های محلی شکل و شمایلی پیدا نموده اند که به خوبی فرهنگ چین را به نمایش می گذارند. امروزه، با وجود زندگی های مدرن، لباس های سنتی هنوز هم هواداران فراوانی دارند و اگر شما هم به طرح و رنگ های مجذوب کننده ان ها علاقه دارید، می توانید به عنوان یک یادگاری از سفر برای خودتان لباس چینی بخرید.