طرز تهیه شیرینی شستی زنجان با آرد برنج و گلاب
به گزارش ذهن خاکستری، شیرینی ها همیشه نقشی مهم و اثرگذاری در فرهنگ غذایی ایرانیان دارند. برخی از این شیرینی ها تنها به سبب طعم و ظاهر شناخته نمی شوند؛ بلکه پیوندی عمیق با هویت و سنت های بومی دارند. به همین دلیل جایگاه متمایزتری نسبت به دیگر شیرینی ها پیدا می نمایند.

شیرینی شستی زنجان از همان خوراکی های خاص و خوشمزه است که در بسیاری از مراسم و اعیاد به ویژه در روزهای نمادینی چون هشتم مرداد، روز زنجان حضوری پررنگ تر پیدا می نماید. طرز تهیه شیرینی شستی زنجان را در ادامه بخوانید تا با هر لقمه از آن به قلب فرهنگ این استان بروید.
طرز تهیه شیرینی برنجی کرمانشاهی اصیل هم از دیگر شیرینی های غنی، سنتی و بومی ایرانی است که با هویت و فرهنگ ایرانی کامل پیوند خورده است.
مواد لازم برای تهیه شیرینی شستی زنجان
- آرد سفید قنادی 250 گرم
- کره 125 گرم
- پودر قند 80 گرم
- آرد برنج 50 گرم
- زرده تخم مرغ 1 عدد
- گلاب 2 قاشق غذاخوری
- پودر هل 0/5 قاشق چای خوری
- مغز پسته به مقدار لازم
- مغز بادام به مقدار لازم
طرز تهیه شیرینی شستی زنجان
مرحله اول: کره و پوره قند را مخلوط کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان، بهتر است مانند دستور تهیه شیرینی برنجی با کره کرمانشاهی، تمامی مواد اولیه را حداقل 30 دقیقه پیش از آغاز کار از یخچال خارج کنید تا به دمای محیط برسند. این کار یاری می نماید تا فرآیند ترکیب و پخت مواد ساده تر و با کیفیت بالاتری انجام شود.
سپس کره نرم شده و پودر قند الک شده را در یک کاسه بریزید و با همزن برقی به مدت پنج دقیقه هم بزنید تا ترکیب پوک، کرمی رنگ، یکدست و سبک شود. این مرحله نقش مهمی در لطافت و کیفیت نهایی شیرینی دارد. مواد را حتما دورگیری کنید تا شیرینی بوی روغن ندهد.
نکته 1: در صورت تمایل می توانید به جای کره از روغن جامد قنادی بهره ببرید. فقط دقت داشته باشید که روغن هم باید به دمای محیط رسیده باشد تا به خوبی با سایر مواد ترکیب شود.
نکته 2: پودر قند را بهتر است الک کنید تا تمام ناخالصی ها آن گرفته شود.
مرحله دوم: زرده تخم مرغ، هل و گلاب را اضافه کنید
در دومین مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان، پس از آن که ترکیب کره و پودر قند آماده شد، نوبت به افزودن زرده تخم مرغ و پودر هل می رسد.
این دو ماده را به مخلوط قبلی اضافه نموده و حدود یک دقیقه با همزن هم بزنید تا مواد کامل با یکدیگر ترکیب شده و بافتی یکنواخت پیدا نمایند. از دیگر شیرینی های سنتی و پرطرفدار می توان به طرز تهیه شیرینی قرابیه تبریز اشاره نمود که مناسب پذیرایی در میهمانی ها به ویژه عید نوروز است.
در گام بعد، گلاب را به مایه اضافه نموده و مجدد مخلوط را هم بزنید تا ترکیب نهایی کاملا یکدست، لطیف و معطر شود. ترکیب دل انگیز رایحه هل و گلاب در این مرحله، عطر خاص و سنتی شیرینی شستی زنجان را شکل می دهد و تجربه پختی لذت بخش را برای شما رقم می زند.
فصل بهار برترین بهانه برای تهیه گلاب خانگی است پس از طرز تهیه گلاب در خانه غافل نشوید چرا که پنج دستور آسان و کاربردی برایتان آورده است.
مرحله سوم: آرد سفید و آرد برنج را اضافه کنید
در سومین مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان، آرد سفید و آرد برنج را با یکدیگر مخلوط نموده و دو تا سه بار الک کنید تا کاملا هوا بخورند و از هرگونه گلوله شدن جلوگیری شود.
سپس این ترکیب را به تدریج و در چند مرحله به مخلوط مواد قبلی اضافه کنید. هنگام اضافه کردن آرد، از لیسک یا قاشق چوبی برای هم زدن بهره ببرید تا خمیر به تدریج شکل بگیرد.
در سرانجام، با نوک انگشت خمیر را کمی ورز داده و جمع کنید تا بافتی نرم، لطیف و بدون چسبندگی حاصل شود. اگر از علاقه مندان شیرینی های سنتی و محلی هستید می توانید طرز تهیه باقلوا یزدی را امتحان کنید.
نکته: ورز دادن زیاد باعث سفت شدن خمیر می شود پس تنها تا حدی که مواد به خوبی ترکیب شوند، کافی است.
مرحله چهارم: به خمیر استراحت دهید
در چهارمین مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان، نوبت به استراحت خمیر می رسد. برای این کار، خمیر را داخل یک ظرف در بسته یا کیسه فریزر تمیز قرار دهید. سپس حداقل 30 دقیقه و حداکثر یک ساعت در یخچال بگذارید. این مرحله به خمیر یاری می نماید تا انسجام بهتری پیدا نموده و در هنگام فرم دهی ترک نخورد.
بعلاوه شیرینی ها هنگام پخت، شکل و بافت مطلوب تری داشته باشند. پیشنهاد ما به شما طرز تهیه شیرینی پادرازی است که با فرهنگ بومی قزوینی ها پیوند خورده است.
مرحله پنجم: خمیر شیرینی ها را فرم دهید
در پنجمین مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان تا خمیر در حال استراحت است، فر را با دمای 170 درجه سانتی گراد روشن کنید تا برای پخت شیرینی ها گرم شود. حال از خمیر آماده، گلوله هایی به مقدار یک فندق بردارید.
با فاصله مناسب روی سینی فر که با کاغذ روغنی پوشانده اید بچینید. سپس با انگشت شست، وسط هر گلوله را به آرامی فشار دهید تا کمی فرورفتگی ایجاد شود.
این مرحله نه تنها به شکل گیری نهایی شیرینی یاری می نماید، بلکه دلیل نام گذاری آن به عنوان شیرینی شستی هم به همین فشار انگشت برمی شود.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید یک از شیرینی های معروف ترکیه هم دستوری تقریبا مشابه به شیرینی شستی دارد؛ طرز تهیه شیرینی الماسی را می توانید بخوانید.
نکته 1: انگشت شست خود را کمی خیس کنید تا حالت گودی بهتر و راحت تر ایجاد شود.
نکته 2: دقت داشته باشید که فشار بیش از حد ندهید تا خمیر ترک نخورد یا پخش نشود.
مرحله ششم: شیرینی را تزیین کنید
در این مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان، برای افزودن جلوه ای زیبا و طعمی دلپذیر، می توانید شیرینی ها را تزیین کنید. ابتدا در گودی وسط هر شیرینی، بنا بر سلیقه خود، یک عدد مغز بادام یا مغز پسته قرار دهید.
سپس در یک کاسه کوچک، زرده تخم مرغ را به خوبی هم بزنید تا یکدست و روان شود. با استفاده از برس مخصوص شیرینی پزی، سطح شیرینی ها را به آرامی با زرده تخم مرغ رومال کنید تا در زمان پخت رنگی طلایی و مجذوب کننده به خود بگیرند. با سفیده به جای مانده به راحتی یک شیرینی ساده دیگر درست کنید؛ طرز تهیه شیرینی پفکی گردویی با سفیده را بخوانید.
نکته: این مرحله رومال زدن اختیاری است و در دستور سنتی شیرینی شستی وجود ندارد اما می تواند ظاهر شیرینی ها را زیباتر کند.
مرحله هفتم: شیرینی ها را بپزید
در هفتمین و آخرین مرحله از طرز تهیه شیرینی شستی زنجان، شیرینی های فرم داده شده را در طبقه وسط فر قرار دهید تا به مدت 15 تا 20 دقیقه بپزید.
دقت داشته باشید که شیرینی ها نباید رنگ طلایی یا قهوه ای به خود بگیرند؛ بلکه باید رنگی روشن و ملایم داشته باشند تا بافت نرم و طعم اصیل آن حفظ شود.
از دیگر دستورهای شیرینی پزی سنتی می توان به دستور تهیه قطاب شمالی در خانه با و بدون فر اشاره نمود که مناسب ترین گزینه برای پذیرایی به شمار میرود.
پس از خاتمه زمان پخت، شیرینی ها را از فر خارج نموده و اجازه دهید روی سینی کامل خنک شوند. سپس به آرامی آن ها را از کاغذ روغنی جدا کنید و در یک ظرف در بسته برای حفظ تازگی و لطافت، نگهداری نمایید.
نکات تکمیلی تهیه شیرینی شستی
شیرینی شستی زنجان نه تنها یک خوراکی خوشمزه، بلکه نمادی از فرهنگ و هویت این خطه است که هر ساله به ویژه در روز زنجان (هشتم مرداد) جایگاه ویژه ای در دل مردم پیدا می نماید. برای دستیابی به برترین نتیجه در تهیه این شیرینی سنتی، نکات تکمیلی زیر را بخوانید.
استفاده از آرد برنج در تهیه شیرینی شستی
استفاده از آرد برنج نرم و مرغوب، نقش مهمی در لطافت و نرمی بافت شیرینی زنجانی دارد. در مقابل، به کارگیری آرد برنج دانه درشت منجر به بافتی زبر و نامطلوب در شیرینی شود و کیفیت نهایی آن را تحت تاثیر قرار دهد. طرز تهیه آرد برنج خانگی را در خبرنگاران بخوانید تا آن را به راحتی برای انواع شیرینی ها، فرنی و کاچی در خانه درست کنید.
کره یا روغن، کدامیک برای تهیه شیرینی شستی زنجانی مناسب است؟
در دستور اصلی شیرینی شستی، استفاده از روغن جامد ترجیح داده می شود چراکه این نوع روغن بافتی سبک تر و سنتی تر به شیرینی می بخشد و ماندگاری آن را افزایش می دهد.
با این حال، به کارگیری کره با کیفیت و درصد چربی بالا هم می تواند طعمی کره ای، خوش عطر و خاص به شیرینی اضافه کند و تجربه ای متفاوت و لذیذ تر برای شما فراهم آورد. اگر طعم کره را در شیرینی ها می پسندید پس طرز تهیه شیرینی نخودچی با کره برترین گزینه برای شما است.
بنابراین، انتخاب بین روغن جامد و کره به سلیقه و ذائقه شما بستگی دارد؛ اگر در پی بافت سنتی و ماندگاری بهتر هستید، روغن جامد گزینه مناسبی است، و اگر طعم غنی تر مدنظر است، کره با کیفیت را توصیه می کنیم. طرز تهیه شیرینی بهشتی با روغن جامد از دیگر شیرینی هایی است که با روغن و بافتی سنتی برای روزهای عید می توانید درست کنید.
عطر و طعم شیرینی شستی
عطر و طعم شیرینی شستی زنجان، بخش جدایی ناپذیر از مجذوب کنندهیت و محبوبیت این شیرینی سنتی است که ریشه در فرهنگ و ذائقه مردم این دیار دارد. استفاده از مواد معطر مانند پودر هل و گلاب، به همراه انتخاب دقیق نوع چربی، می تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت نهایی و رضایت از طعم شیرینی داشته باشد.
در صورت تمایل و بنا بر ذائقه تان می توانید پودر زنجبیل و زعفران دم نموده در مایه خمیر شیرینی به کار ببرید. اگر در پی دستور شیرینی با عطر هل هستید می توانید طرز تهیه شیرینی هلالی بادامی را درست کنید.
تزیین و سرو شیرینی شستی زنجانی
تزیین و نحوه سرو شیرینی شستی زنجان، نقشی مهم در جلوه گری این شیرینی سنتی و افزایش مجذوب کنندهیت آن در سفره های جشن و مهمانی ها ایفا می نماید. استفاده از تزیینات ساده ولی چشم نواز، می تواند علاوه بر زیبایی ظاهری، یادآور سنت های کهن و فرهنگ غنی منطقه باشد. در ادامه به چند پیشنهاد کاربردی برای تزیین و سرو بهتر این شیرینی خوش طعم اشاره خواهیم کرد:
- روکش پودر قند: پس از پخت و خنک شدن، کمی پودر قند الک شده روی شیرینی ها بپاشید تا جلوه ای لطیف و مجذوب کننده پیدا نمایند.
- مارمالاد آلبالو: شما می توانید پس از پخت، گودی وسط شیرینی را با تهیه مارمالاد آلبالو یا مارمالاد زردآلو پر کنید. از سویی دیگر شکلات چیپسی، سس شکلاتی یا خلال بادام هم می توانند گزینه های مناسبی برای تزیین این شیرینی سنتی باشند.
- سرو شیرینی شستی: شیرینی شستی برترین همراه برای یک فنجان چای ایرانی، چای آلبالو خوش طعم است؛ سرو این شیرینی در کنار چای، شربت سکنجبین، یا شربت زعفران تجربه ای دلپذیر و خاطره انگیز را رقم می زند.