کشف روستای هفت هزار ساله در اُشنویه - ذهن خاکستری

به گزارش خبرنگاران، دومین فصل کاوش نجات بخشی محوطه پیش از تاریخ چپرآباد (تپه گَرگَرو) در استان آذربایجان غربی انجام شد. این محوطه که قدیمی ترین محوطه تاریخی شناسایی شده پشت سد چپرآباد است، به فاز انتقالی دو دوره مهم پیش از تاریخ (دالما و پیزدلی) در توالی فرهنگی شمال غرب ایران مربوط می گردد.

حنان بحرانی پور سرپرست دومین فصل کاوش نجات بخشیِ محوطه پیش از تاریخ چپرآباد (تپه گَرگَرو) در اُشنویه آذربایجان غربی درباره نتیجه کاوش ها در این محوطه گفت: محوطه باستانی چپرآباد که در حدود 8 کیلومتری جنوب شرقی شهر اشنویه استان آذربایجان غربی و در بخش نالوس واقع شده، نزدیک ترین محوطه باستانی به ساختگاه سد چپرآباد بوده و فاصله آن تا تاج سد حدود 500 متر است و با اطمینان می توان گفت که در اولین مرحله آبگیریِ سد، این محوطه به زیر آب خواهد رفت.

او ادامه داد: تپه چپرآباد در برنامه آنالیز و شناسایی به نام تپه گَرگَرو با کد اختصاری CHD03 نام گذاری شد، ولی براساس اسناد میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی و گفته اهالی منطقه به نام تپه چپرآباد معروف است.

سرپرست هیأت باستان شناسی محوطه پیش از تاریخ چپرآباد، این محوطه را قدیمی ترین محوطه شناسایی شده در حوضه آبگیر سد چپرآباد دانست و در تشریح دومین فصل کاوش نجات بخشیِ محوطه پیش از تاریخ چپرآباد، گفت: فصل نخست کاوش این محوطه در سال 1400 انجام شد و در آن فصل دو ترانشه (ترانشه های A و B) و دو گمانه کوچک (گمانه های I و II) در دو بخش جنوبی و غربیِ محوطه تا خاک بکر کاوش شد. در دومین فصل کاوش نجات بخشی محوطه چپرآباد نیز یک ترانشه به ابعاد 4×6 متر(ترانشه C) در بخش جنوبیِ محوطه تا خاک بکر کاوش شد.

این باستان شناس با بیان این که کاوش تا عمق 180 سانتی متری با آشکار شدن معماری برجا در این ترانشه و بستر صخره ای محوطه خاتمه یافت، بیان کرد: نتیجه کاوش ها در این فصل نشان می دهد که محوطه چپرآباد روستایی کوچک به نیمه دوم هزاره پنجم قبل از میلاد مربوط بوده است.

او اضافه نمود: ویژگی برجسته این محوطه این است که بر اساس مجموعه سفالیِ به دست آمده، چپرآباد به فاز انتقالی دو دوره مهم پیش از تاریخ در توالی فرهنگی شمال غرب ایران، یعنی دوره های دالما و پیزدلی مربوط است.

بحرانی پور با بیان این که تا پیش از کاوش چپرآباد، مرحله گذار بین این دو دوره در هیچ محوطه ای شناسایی نشده بود، گفت: اگر امکان کاوش های بیشتر در این محوطه مهیا گردد می توان امید داشت که اطلاعات بیشتری از این دوره ناشناخته پیش از تاریخ شمال غرب کشور به دست آید.

سد چپرآباد، بنابر آنچه مسؤولان شهرستان اشنویه و استان آذربایجان غربی اعلام نموده اند تا خاتمه تیرماه 1402 آبگیری خواهد شد و به گفته رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اشنویه، احتمالا 13 محوطه تاریخی با آبگیری این سد غرق می گردد. این درحالی است که نتایج کاوش های تا کنون باستان شناسان نشان می دهد قدمت محوطه های تاریخی پشت سد چپرآباد به حدود هفت هزار سال می رسد. باستان شناسان معتقدند یافته های پشت این سد نقطه عطفی برای باستان شناسی جنوب آذربایجان غربی است و اگر زمان بیشتری به کاوش اختصاص داده گردد حتما رازها و اطلاعات بیشتری به دست خواهد آمد.